Γυμνάσιο Νέας Αλικαρνασσού

Λ.Λυμπερίου 1 - Τ.Κ. 71601 - Ηράκλειο Κρήτης

25η Μαρτίου. Ποίημα και πατριωτισμός

eleutheroi poliorkimenoiΕκτός του Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, η25η Μαρτίου είναι και κάτι άλλο. Δεν χρειάζεται να εξηγεί κανείς τι είναι, ο καθένας σε αυτήν την ηλικία γνωρίζει τα βασικά, για το τι έγινε τότε. Συνήθως στροβιλίζονται στο κεφάλι του διάφορες λέξεις κλειδιά. Πόλεμος, Οθωμανοί, πατρίδα, επανάσταση, ξεσηκωμός, 1821, έθνος, αγώνας, ήρωες κ.α. Γνωρίζει και για τα αποτελέσματα αυτού του αγώνα. Ανεξαρτησία, νίκη, εορτασμός, αυτοδιάθεση μα κυρίως ...Ελευθερία. Σήμερα, η μέρα αυτή έχει ονομαστεί ημέρα της εθνικής μας εορτής, για να τιμήσουμε τους ήρωες που έκαναν τα όνειρα των προγόνων μας πραγματικότητα. Με λίγα λόγια, οι άνθρωποι δεν πηγαίνουν στις δουλειές τους, τα σχολεία παραμένουν κλειστά και όλοι πάνε να παρακολουθήσουν ή και να συμμετέχουν στην παρέλαση. Την προηγούμενη μέρα, αντί για μάθημα, πραγματοποιούνται θεατρικά σκετς και ομιλίες στα σχολεία.Αυτά είναι τα δεδομένα μας. Το ζητούμενό μας είναι διαφορετικό. Τι σημαίνουν όλες αυτές οι λέξεις κλειδιά και γιατί θα προτιμούσαμε να μην μάθουμε ποτέ; Παρακάτω θα δούμε ένα απόσπασμα από τους Ελεύθερους Πολιορκημένους του Δ. Σολωμού.

Στο πρώτο απόσπασμα από το Β' Σχεδίασμα της ποιητικής σύνθεσης του Διονύσιου Σολωμού Ελεύθεροι Πολιορκημένοι αποτυπώνεται η τραγική κατάσταση των κατοίκων και των υπερασπιστών του Μεσολογγίου, που υποφέρουν από την πείνα και την έλλειψη πολεμοφοδίων. Στο δεύτερο απόσπασμα, που υμνεί τη χαρά της φύσης τον Απρίλη, οι άνθρωποι απουσιάζουν. Στον τελευταίο μόνο στίχο δηλώνεται η δραματική αντίθεση ανάμεσα στην απόφαση των Μεσολογγιτών να θυσιαστούν και στην οργιαστική χαρά της ζωής, που κορυφώνεται δίπλα τους.

Άκρα του τάφου σιωπή στον κάμπο βασιλεύει•
λαλεί πουλί, παίρνει σπυρί*, κι η μάνα το ζηλεύει.
Τα μάτια η πείνα εμαύρισε• στα μάτια η μάνα μνέει*•
στέκει ο Σουλιώτης ο καλός παράμερα και κλαίει:
«Έρμο τουφέκι σκοτεινό, τι σ' έχω 'γώ στο χέρι;
οπού συ μου 'γινες βαρύ κι ο Αγαρηνός* το ξέρει».

O Απρίλης με τον Έρωτα χορεύουν και γελούνε,
κι όσ' άνθια βγαίνουν και καρποί τόσ' άρματα σε κλειούνε*.
.....................................................................................
Λευκό βουνάκι πρόβατα κινούμενο βελάζει,
και μες στη θάλασσα βαθιά ξαναπετιέται πάλι,
π' ολονυχτίς εσύσμιξε* με τ' ουρανού τα κάλλη.
Και μες στης λίμνης τα νερά, όπ' έφθασε μ' ασπούδα*,
έπαιξε με τον ίσκιο της γαλάζια πεταλούδα,
που ευώδιασε τον ύπνο της μέσα στον άγριο κρίνο•
το σκουληκάκι βρίσκεται σ' ώρα γλυκιά κι εκείνο.
Μάγεμα η φύσις κι όνειρο στην ομορφιά και χάρη•
η μαύρη πέτρα ολόχρυση και το ξερό χορτάρι.
Με χίλιες βρύσες χύνεται, με χίλιες γλώσσες κρένει*:
«Όποιος πεθάνει σήμερα χίλιες φορές πεθαίνει».

Στο πρώτο απόσπασμα, ο ποιητής μας περιγράφει έναν κάμπο, ήσυχο, ανατριχιαστικά ήσυχο, σαν στις ταινίες τρόμου, σαν να μην υπάρχει ζωή. Η φαντασία μας, μας επιτρέπει να φανταστούμε πτώματα και να μυρίσουμε την μπόχα που δημιουργείται, κάνοντας έτσι την εικόνα ακόμα πιο απωθητική (μπλιαχ!!!) Γενικά, κυριαρχεί η πείνα, η απελπισία, η εξαθλίωση, ο θάνατος. Βλέπουμε την μάνα, σύμβολο αγάπης και στοργής να αδυνατεί να θρέψει τα παιδιά της. Ζηλεύει ένα πουλάκι που βρήκε ένα σπόρο και αυτή όχι. Βλέπουμε ένα Σουλιώτη, σύμβολο της αντρείας και της γενναιότητας, να κλαίει. Η πείνα τον έχει ξεκάνει σε τέτοιο βαθμό που είναι ανίκανος να σηκώσει το όπλο του. Άρα ο ρόλος του ως στρατιώτη ακυρώνεται και γίνεται κοινωνικά άχρηστος.
Στο δεύτερο απόσπασμα βλέπουμε το τελείως ανάποδο. Ο Απρίλης και ο Έρωτας παίζουν ευτυχισμένα σαν δυο αγοράκια, ξεσκεπάζοντας την ομορφότερη μορφή της φύσης. Με μια λέξη... άνοιξη. Η άνοιξη ισοδυναμεί με ζωή. Όλοι οι έμψυχοι οργανισμοί ξυπνούν από την νάρκη τους και σφύζουν από ζωή, όλα είναι χρωματιστά και ευωδιάζουν. Έτσι, λοιπόν, δημιουργείται ένα τόσο δα προβληματάκι. Ο Μεσολογγίτης δεν είναι ρομπότ!!! Θέλει να συμμετέχει στην γιορτή της ζωής. Έτσι έχει δυο λύσεις. Να ζήσει ή να πεθάνει. Να διαλέξει ή την χαρά της ζωής ή την πνευματική ελευθερία. Να θυσιαστεί για την πατρίδα του και για το μέλλον. Ή πολύ απλά να σταματήσει να αντιστέκεται και να ζήσει.
Τι διάλεξε; Μπορούμε να το φανταστούμε. Το ερώτημα είναι αν θα κάναμε το ίδιο στην θέση τους. Είναι λογικό να διστάζουμε να απαντήσουμε. Για να θυσιαστεί κανείς για την πατρίδα θέλει κάτι παραπάνω από μαγκιά και παλικαριά. Θέλει να δείξει κανείς ανωτερότητα, να ξεχάσει την ανθρωπινή φύση του, θέλει να είναι παθιασμένος, θέλει να ξεχάσει τον παλιό εαυτό του, θέλει να ονειρεύεται για μια χώρα όπως είναι και τώρα. Η θυσία τον Μεσολογγιτών δεν ήταν κάτι παραπάνω από μια μικρή μάχη. Όμως ο αγώνας αποτελούνταν από όλες αυτές τις μάχες, μικρές και μεγάλες. Ήρωες δεν είναι μόνο ο Παπαφλέσσας ή η Μπουμπουλίνα. Είναι όλοι. Όλοι που συμμετείχαν, ο καθένας με το δικό του μοναδικό τρόπο. Δεν μπορούμε να φανταστούμε τι είναι πόλεμος (και ούτε θέλουμε), αλλά μπορούμε να φανταστούμε τι είναι ελευθερία, τι είναι Ελλάδα. Χάρη σε αυτούς.....Ευχαριστούμε!!!

© Γυμνάσιο Νέας Αλικαρνασσού - Λ.Λυμπερίου 1 Τ.Κ. 71601 Ηράκλειο Κρήτης - 35°20'03.2"N 25°09'46.8"E
Τηλ. 2810229231 - Φαξ: 2810343414 - Email: mail@gym-n-alikarn.ira.sch.gr

«Η ευτυχία του ανθρώπου συνίσταται στη μόρφωση και στην παιδεία,
και όχι στα αγαθά που δίνει και παίρνει η τύχη.» Πλούταρχος